در موفقيت هر کسب و کار و محصولی، تحقیقات بازار نقشی اساسی ایفا می کند،به طور کلی 85 درصد موفقیت هر کاری در گرو تحلیل و تحقیقات موثر و 20 درصد به اجرای و عملکرد درست وابسته است. در اینجا لزوم تعریفی از تحقیقات بازاری،و اینکه این نوع تحقیقات چگونه انجام میشود به میان میاید. و همچنین سوالاتی چون دلایل اهمیت تحقیقات بازاری و اینکه چه کمکی به ما میکند به ذهن خطور میکند!
تحقیقات بازار ( market research ) چیست؟
در یک نگاه کلی،تحقیقات بازار یعنی اینکه تمامی تلاش خود را برای شناخت در زمینه های گوناگونی چون،حوزه فعالیت، مخاطبان و رقبای خود، نیازها و بازار هدف و … به کار گیریم تا بتوانیم با تدبیر خاصی نسبت به تعیین و تدوین استراتژی درست و نیز برنامه ریزی اصولی در حیطه فعالیت های خود،عملکرد بهتر و منظم تری داشته باشیم. با اطلاعات و داده هایی که ازانجام تحقیقات و تحلیل ها بدست آمده، می توانیم در تصمیم گیری و عملکرد کسب و کارهای بزرگ و کوچک به کار گیریم، هر چه قدر این تحقیقات و تحلیل ها دقیق تر باشد بی شک مراحل اجرایی بی نقصی خواهیم داشت و به شکل تصاعدی به اهداف تجاری و اقتصادی خود خواهیم رسید.
(marketing research ) و یا تحقیقات بازاریابی به چه معنی است؟
تحقیقات بازاریابی عبارتی متفاوت تر از تحقیقات بازار است،یعنی در اصل با استفاده از داده و اطلاعات بدست آمده از تحقیقات بازار، مجموعه اقدامات و عملکردهایی را طراحی می کنیم که به کمک آنها عرضه کننده گان محصولات و خدمات بتوانند به شکل مقبول تری با مشتریان نهایی خود مرتبط شوند. در تحقیقات بازاریابی به وسیله اطلاعات بدست آمده می توانید فرصت ها و تهدید های موجود را مشخص کنید تا با یک برنامه ریزی مناسب به شکل بهینه ای از آنها استفاده کنید و همچنین ارزیابی بهتری روی فرایند های بازاریابی داشته باشید.
تفاوت تحقیقات بازار و تحقیقات بازاریابی، در چیست؟
با توجه به اینکه هردو مفهوم از زیر مجموعه های حوزه بازاریابی و مارکتینگ و از اجزا فعالیت های پیش فروش به حساب می آیند اما تفاوت هایی هم دارند با وجود مطالب ذکر شده بعضا برخی از کارشناسان در استفاده از این دو مورد دچار مشکل می شوند و آنها را یکی در نظر میگیرند،ولی در واقع این موضوع صحت ندارد. در اصل تحقیقات بازاریابی یک عبارت و مفهوم گسترده و وسیعی دارد یعنی مجموعه ای از فرایند ها را در بر می گیرد،به طور یکه خیلی از کارشناسان بر این عقیده هستند که یکی از این فرآیندها،همان تحقیقات بازار است.از دیگر فرآيندهاي تحقیقات بازاریابی نیز می توان میتوان به مواردی اشاره کرد،که عبارتند از :A/B testing ،بررسی میزان رضایت مشتریان و کیفیت تبلیغات اشاره کرد و در حالیکه بررسی ترندهای جدید بازار،مخاطبان هدف و گروه و بخش بندی آنها، اندازه و گستره بازار نیز می تواند جزء تحقیقات بازار باشد.
ناگفته نماند موقعیت هایی وجود دارد که این مفاهیم خیلی به هم نزدیک و وابسته میشوند،،به عنوان مثال میتوان به قیمت گذاری محصولات و ویژگی های محصول اشاره نمود.
دلایل ضرورت تحقیقات بازار
با توجه به توضيحات و تعاریف ارائه شده،بی شک متوجه اهمیت تحقیقات بازار شده اید. قطعا امروزه در بازار داغ و پر از رقابت که گزینه های زیادی برای انتخاب کالا و محصول مورد نظر مشتریان پیش روی آنها وجود دارد،لزوم تحقیقات بازار به میان می آید یعنی با تحقیقات بازار و کسب اطلاعات بیشتر نسبت به نیازهای بازار،اندازه و حجم بازار،رقبا،مخاطبان هدف، محصولات و ترندهای جدید بازار، رفتار مشتریان و … کمک میکند تا بتوانید تحلیل های مناسبی داشته باشید و براساس آن با مشتریان بیشتری آشنا شده و بتوانید آنها را جذب نمایید و نیاز های آنها را پیش بینی کنید و فرصت های جدیدی برای معرفی محصولاتتان بدست آورید.
منظور از تحقیقات بازار آنلاین چیست؟ | تحقیقات بازار آنلاین به چه معناست؟
زمانی که از تحقیقات بازار بحث میکنیم صرفا استفاده از یک پرسش نامه و وارد شدن به بازار کار به صورت حضوری و فیزیکی نیست،تابتوانیم اطلاعاتی را به دست آوریم. البته این بخش هم ضروری است و جزئی از ماجرا است .درکنار استفاده از پرسش نامه و حضور فیزیکی در محل موردنظر روش های گوناگونی برای انجام تحقیقات بازار وجود دارد ،با توجه به حضور بسیاری از کاربران و مشتریان در فضای مجازی و آنلاین نمی توان تحقیقات بازار آنلاین را نادیده گرفت . در اصل تحقیقات بازار آنلاین تفاوت خاصی با نمونه سنتی و آفلاین تحقیقات بازار ندارد، جز اینکه این تحقیقات در دنیای آنلاین انجام میشود طبیعتا ابزارهای شما برای انجام تحقیقات بازار متفاوت خواهد بود مثلا میتوانید از جستجوی اینترنتی، پرسشنامه‌های آنلاین و ابزارهای تحلیل رقبا داده ها و اطلاعات به دست آمده از گزارشهای متفاوت وانواع فرم ها و …استفاده نماید.
روشهای انجام تحقیقات بازار آنلاین
همانطور که در مطالب فوق اشاره شد روشهای زیادی برای انجام تحقیقات بازار آنلاین وجود دارد که از بین آنها برخی راهکارها،مرسوم تر هستند و می توانند بیشتر به شما کمک کنند. در ذیل به برخی از این موارد و روشها اشاره می کنیم و بیشتر درباره آنها صحبت می کنیم.
تحقیقات کلمه کلیدی
وقتی از جستجو و یا تحقیقات کلمه کلیدی بحث میشود ،موضوع تنها به معنای یافتن چند کلمه مهم و ضروری و نوشتن مطالب و در اصل تولید محتوا درباره آن کلمات نیست .این کلمات کلیدی سخنان زیادی برای گفتن دارند و ما می توانیم به وسیله آنها بررسی و تحلیلی از مخاطبان و مشتریان، علایق و نیازها و دغدغه های آنها،همچنین درباره وضعیت رقبا و چگونگی وضعیت بازار،انجام دهیم تا با برنامه ریزی دقیقی پیش برویم.
-پرسشنامه و نظرسنجی آنلاین :
نادیده گرفتن نظرسنجی در تحقیقات بازار،به هیچ وجه امکان پذیر نیست و نمیتوان آنرا را حذف نمود.با کمک از پرسشنامه و نظرسنجی نه تنها نظر و علایق طیف وسیعی از مخاطبان را بدست خواهید آورد بلکه می توانید با بخش بندی و تجزیه و تحلیل نظرات با روشی آسان و به صرفه و موثر داده های مورد نیاز خود را در بازار محصول مورد نظر بدست آورید.
-لینک های رقابتی:
یکی از روش هایی که به کمک موتورهای جستجو و سایر ابزارهای در دسترس خود میتوانید در تحقیقات بازار آنلاین خود بکار بگیرید،عبارتند از، بررسی دقیق رقبای خود،لینک های وابسته به آنها،بازار و مخاطبان شان،و نیز قیمت محصولات آنها و … است که به وسیله تحقیقات بازار آنلاین دقیق خود می توانید برنامه ریزی مناسبی برای افزایش سهم خود در بازار مورد نظرتان انجام دهید به طور مثال در بیشتر مواقع امکان تغییر مشتری وجود دارد،یعنی مشتریان رقبای شما می توانند مشتریان خود شما باشند .
تحقیقات بازار آنلاین در چند مرحله قابل اجرا می باشد؟
برای انجام دادن تحقیقات خود در فضای آنلاین به شکل درست و بی نقص،باید پنج مرحله ای را که در ذیل به آن اشاره خواهیم کرد به شکل متوالی و صحیحی طی کنید تا به نتیجه دلخواه خود دست یابید.
1) انتخاب دقیق پرسونای خریدار:
یکی از مراحل انجام تحقیقات بازار آنلاین انتخاب دقیقی از پرسونای خریدار است یعنی در موضوع خرید و فروش و مارکتینگ هر چقدر شناخت بهتری از احساسات و رفتار و خواسته های مشتریان خود و نیز مواردی که روی خرید آنها تاثیر می گذارد،داشته باشید قطعاً میتوانید ارتباط قوی و موثرتری با مشتریان خود برقرار نمایید به بهترین نحو خدمات و محصولاتی را که خواستار آن هستند را به آنها پیشنهاد دهید،قابل ذکر است که با توجه به محصولات موجود خود می توانید چندین پرسونا داشته باشید و برای هریک از آنها به طور مجزا،محتوا و کمپین اختصاصی طراحی کنید.پرسونا براساس عواملی چون جنسیت،سن،تحصیلات، شغل و میزان درآمد و … طراحی میشود.
2 )برقراری ارتباط و تعامل با مخاطبان هدف
بعد از اینکه پرسونای دقیقی از مشتریان بدست آوردید وارد مرحله دیگری میشوید که در اصل یک فاز تستی است که در این مرحله براساس پرسونای مشتریان،جامعه ای را به عنوان نمونه انتخاب کرده و با آنها ارتباط و تعامل خواهید داشت تا بتوانید رفتار جامعه آماری خود را دقیق تر زیر نظر داشته باشید و تصمیم گیری هايشان را تحلیل نمایید. در این مرحله از تحقیقات بازار آنلاین میتوانید یکی از سه روش اشاره شده در زیر را انتخاب کرده و پیش بروید.
1 – نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین
2- تماس و انجام مصاحبه تلفنی با مشتریان
3- گروه های کانونی شش تا ده نفره
3 ) آماده سازی سوالات لازم و طراحی پرسشنامه
برای جمع آوری داده ها در هر تحقیقی که به صورت پرسشنامه ای انجام میشود باید سوالاتی هدفمند و مرتبط با موضوع طراحی کنید تا به هدف خود نائل گردید،ناگفته نماند که طراحی پرسشنامه کار آسانی نیست و باید به شکل تخصصی و توسط افراد متخصص صورت گیرد.تلاش کنید سوالات پرسشنامه تان شفاف و متنوع باشد و موارد بدیهی را شامل نشود.از مخاطبانتان بخواهید تا درباره خودشان، سلایق و نیازها و اولویت ها و رفتارهایشان در خرید و عوامل موثر بر خریدهایشان صحبت کنند.
4 ) تحلیل و شناختی از رقبای خود در بازار
بررسی رقبا نیز به اندازه شناخت درباره مشتریان در تحقیقات بازار آنلاین،مهم و موثر تلقی میشود و کمک می کند تا بتوانید با روش های مختلف به صورت همزمان تحلیل خوبی نسبت به بازار،خریداران،محصولات و رقبا داشته باشید.
5 )جمع بندی نتایج تحقیقات :
برای دستیابی هرچه سریعتر به نتایج مطلوب و بدون ابهام باید تحقیقات بازار آنلاین خود را در یک ساختار مشخصی قرار دهید و در این شرایط هر کارشناسی هم میتواند به شما کمک کند، که ساختار ذکر شده شامل موارد زیر می شود :
. اهداف تحقیقات
. جامعه آماری مورد نظر
. خلاصه و مقدمه ای از شرح عملیات
. بررسی مراحل آشنایی مشتریان با محصولات
. تجزیه و تحلیل نتایج داده های بدست آمده
. بررسی عوامل موثر بر تصمیم گیری مشتریان
. طراحی و تدوین استراتژی و برنامه ریزی روزهای آتی
ابزارهای مورد نیاز و اساسی تحقیقات بازار آنلاین
برای انجام تحقیقی بی نقص باید سراغ ابزارها و روشهای گوناگونی رفت تا به وسیله این ابزارها بتوانید پرسشنامه هایی کامل و دقیقی تهیه نمایید. در اینجا به چند مورد از اساسی ترین ابزارهای تحقیقات بازار آنلاین اشاره می کنیم.
. تحقیق از مخاطبان و مشتریان :
در این مورد تمرکز کلی ما روی مخاطبان و مشتریان رسانه های مختلف است که در پرسونای خود نیز به آنها اشاره کرده بودیم و کاملا آشکار و مشخص بودند.
. تحقیق در مورد محصولات :
در تحقیق راجع به محصولات بیشتر بر روی مصرف کنندگان یک محصول خاص دقت و توجه وجود دارد .
. تحقیق برندینگ :
سنجش و رضایت مصرف کننده گان از برند و محصولی خاص و میزان محبوبیت یک نام تجاری،در تحقیق تحت عنوان برندها تحقق می یابد .
. تحقیق روانشناسی :
در تحقیق روانشناسی دقت و توجه اصلی بر روی رفتار شناسی مشتریان و روان شناسی مخاطبان خود است که بیشتر به احساسات و رفتارهای آنها،سبک زندگی و … مربوط میشود.
. تحقیق اسکنی:
تحقیق اسکنی یعنی فوکوس روی این موضوع که مشتریان بیشتر به چه صورتی از یک محصول استفاده می نمایند و اینکه چه ارتباطی بین محصولات برای مشتریان مهم به حساب می آیند.
. تحقیق پایگاه داده ای:
در این مورد بیشتر توجه روی استفاده از تمام نمونه های مشتریان در امر خرید و فروش است.
. تحقیق رضایت مشتریان :
تحقیق رضایت مشتریان همچنان که از عنوان آن مشخص است، میزان رضایت مشتریان را مورد ارزیابی قرار می دهد.
تحقیقات بازار آنلاین و روشهای انجام آن:
علاوه بر ابزارهای تحقیقات بازار آنلاین،روش هایی نیز وجود دارند که کمک میکنند در کنار ابزارها بتوانیم تحقیقات دقیق تری داشته باشیم، در ادامه به تعدادی از این روش ها اشاره خواهیم کرد.
. نظرسنجی و پرسشنامه آنلاین :
همانطور که در مطالب پیشین مطرح کردیم،پرسشنامه در تحقیقات بازار آنلاین نقش بسیار مهمی دارد،و باید سعی شود سوالاتی روان و سلیس طراحی گردد تا بتوان با استفاده از ابزارهای موجود نظرسنجی خود را به بهترین نحو انجام دهید و اطلاعات مدنظر خود را جمع آوری نمایید.
. مشاهدات آنلاین :
با استفاده از برداشت ها و مشاهدات آنلاین از وضعیت بازار کلان و رفتار مخاطبان و مشتریان، تولید کنندگان،عرضه کنندگان و همچنین وضعیت اقتصادی می توان اطلاعات مفیدی نسبت به مشتریان و محصولات و بازار به دست آورد.
. focus group ،همان گروههای متمرکز
گروههای کانونی در تحقیقات بازار آنلاین کمک زیادی به شما میکنند با توجه به مطالب اخیر،گروههای متمرکز یا کانونی شامل 6 تا 10 نفر بودند، شما میتوانید سوالات مورد نظرتان را در این گروهها به عنوان جامعه آماری کوچک بپرسید و آنرا به گستره بزرگی تعمیم دهید.
. پنل آنلاین :
با استفاده از پنل های آنلاین می توانید میزان فعالیت شرکت در مطالعات را تایید کنید .
مزایای تحقیقات بازار آنلاین :
تحقیقات بازار در تصمیم گیرهای خرد و کلان ما اهمیت به سزایی دارد و مهم نیست که در چه فضایی انجام شود و در کل از اهمیت آن کاسته نمي شود در اصل آن چیزی که مهم است اطلاعات به دست آمده از تحقیقات انجام شده و تجزیه و تحلیل داده های آنهاست در زیر به چند مورد از مزایای تحقیقات بازار آنلاین اشاره می کنیم.
. فراهم آوردن فرصتی برای نظر سنجی از مخاطبان به شکل انبوه وهم زمان
. اثر بخشی قابل توجه تحقیقات بازار آنلاین و مقرون به صرفه بودن آن .دسترسی به نتایج تحقیقات در زمان کوتاه و استفاده بهینه از زمان
معایب تحقیقات بازار آنلاین
علاوه بر محاسن ذکر شده از تحقیقات بازار آنلاین میتوان معایبی را نیز از بیان نمود که به تعدادی از آنها اشاره می کنیم.
. اینکه هویت دقیق افراد شرکت کننده در نظر سنجی به طور صریح و واضح مشخص نیست .
. افراد می توانند به طور متوالی در نظرسنجیها شرکت کنند
. امکان نقض حریم خصوصی
. مشخص نبودن استاندارد های جمع آوری داده ها
. جمع بندی
تحقیقات بازار و بازاریابی روش های مقرون به صرفه و اثر بخشی هستند که کار شمارا در مرحله اجرا راحت می کنند به عبارتی تحقیقات بازار آنلاین در تدوین استراتژی ها وبرنامه ریزیهای آتی و به ویژه در دنیای امروز نقش مهمی را ایفا میکند برای انجام تحقیقات موثر میتوانید از پرسشنامه‌های آنلاین، گروه های کانونی ومتمرکز، مشاهدات آنلاین و نظرسنجی و انواع دیگر تحقیقات استفاده نماید و از نتایج آن بهره مند شوید البته ناگفته نماند معایبی هم در تحقیقات بازار آنلاین وجود دارد که بی تردید باید آنها را هم در تحقیقات خود در نظر داشته باشيم.
